 |
| Khu vực tầng tiền muối ngoài khơi Brazil được cho là chứa nhiều dầu chưa khai thác. (Nguồn: Offshore Technology) |
Theo số liệu do báo chí Brazil cung cấp, trong tháng 9/2025, các mỏ dầu ngoài khơi thuộc tầng tiền muối (mỏ dầu nằm sâu bên dưới tầng muối dày) của quốc gia Nam Mỹ này đã khai thác kỷ lục 3,2 triệu thùng dầu mỗi ngày, đưa tổng sản lượng của cả nước lên gần 4 triệu thùng/ngày, tăng 12,7% so với cùng kỳ năm trước.
Khác với Nga, vốn chủ yếu khai thác năng lượng trên đất liền, Brazil có thêm cả lưu vực dầu mỏ dầu ngoài khơi, bên cạnh một số mỏ dầu truyền thống khác.
Giới phân tích đánh giá, đây không chỉ là một đợt tăng trưởng nhanh chóng thông thường, mà là cuộc cách mạng thầm lặng, biến một quốc gia từng phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu như Brazil trở thành cường quốc dầu mỏ toàn cầu, đồng thời viết lại tương lai kinh tế của chính nước này.
Những con số thống kê cho thấy, Brazil hiện đứng thứ tám thế giới về sản xuất dầu, trong đó riêng tầng tiền muối đã chiếm hơn 80% tổng sản lượng.
Tập đoàn Petrobras thuộc sở hữu của nhà nước Brazil vẫn dẫn đầu, nhưng các “ông lớn” nước ngoài như Shell của Anh và Hà Lan, TotalEnergies của Pháp và CNOOC của Trung Quốc cũng đang thâm nhập vào thị trường, chủ yếu nhờ môi trường pháp lý ổn định, trữ lượng khổng lồ và chính phủ cởi mở với đầu tư nước ngoài.
Đáng chú ý, sản lượng của Shell tăng 6%, TotalEnergies tăng 17%, còn CNOOC chứng kiến mức tăng bùng nổ 35% chỉ trong vòng một năm.
Ngay cả sản lượng khí đốt tự nhiên của Brazil cũng đạt mức cao kỷ lục, dù phần lớn được bơm ngược trở lại lòng đất để duy trì áp suất dầu. Đây vừa là cơ hội, vừa là dấu hiệu cho thấy nền kinh tế lớn nhất Nam Mỹ này còn nhiều việc phải làm.
Nguyên nhân nhờ đâu?
Trước hết, Brazil có vị trí địa lý thuận lợi về mặt địa chất. Các mỏ tiền muối, được phát hiện chưa đầy hai thập kỷ trước, chứa hàng tỷ thùng dầu thô chất lượng cao nằm sâu dưới lớp muối dày, chỉ có thể khai thác bằng công nghệ tiên tiến.
Tuy nhiên, may mắn không phải là yếu tố duy nhất. Sau nhiều năm trì trệ vì quan liêu và can thiệp chính trị, ngành năng lượng Brazil đã chuyển mình theo hướng minh bạch, thân thiện hơn với doanh nghiệp.
Các cuộc đấu giá quyền khoan thăm dò được tổ chức công khai, cạnh tranh; quy trình phê duyệt và cấp phép được rút gọn thay vì kéo dài vô thời hạn. Khác với một số nước láng giềng, Brazil đã tránh được cám dỗ tự làm khó mình trong lĩnh vực này.
Kết quả tích cực là điều dễ nhận thấy. Nguồn thu lớn từ dầu mỏ đã đóng góp đáng kể cho ngân sách, trở thành động lực quan trọng để xây dựng trường học, bệnh viện và hạ tầng giao thông. Đáng chú ý, các giàn khoan mới ngoài khơi còn tạo ra hàng chục nghìn việc làm có thu nhập cao cho người lao động Brazil.
Khi nhu cầu dầu toàn cầu tiếp tục tăng, Brazil đang tận dụng cơ hội mở rộng xuất khẩu sang châu Á, châu Âu và châu Mỹ. Tuy vậy, một số ý kiến cho rằng nước này nên “giảm tốc” để bảo đảm quá trình chuyển đổi xanh diễn ra an toàn, bền vững hơn.
Dù vậy, với gần một nửa nguồn năng lượng đến từ tái tạo, nhiều khả năng Brazil sẽ tìm được cách cân bằng giữa bảo vệ môi trường và tăng trưởng kinh tế.
Cơ hội lớn, thách thức nhiều
Mặc dù các mỏ dầu ngoài khơi mang lại nhiều cơ hội lớn cho Brazil, nước này vẫn gặp một số thách thức.
Trong khi các mỏ tiền muối đang bùng nổ, những mỏ dầu cũ đang nhanh chóng cạn kiệt. Dù sản lượng khí đốt tăng, phần lớn lại bị tái bơm để duy trì khai thác dầu, cho thấy sự thiếu hụt cơ sở hạ tầng cần thiết.
Dẫu vậy, không thể phủ nhận câu chuyện dầu mỏ của Brazil không còn là tiềm năng, mà là thành tựu thực tế. Đối với giới đầu tư và chuyên gia nước ngoài, thông điệp rất rõ ràng: Ngành năng lượng Brazil đang mở cửa, đồng thời đang mang lại kết quả tốt. Đối với phần còn lại của thế giới, đây là lời nhắc rằng khi một quốc gia biết tận dụng thế mạnh, họ có thể xoay chuyển vận mệnh nhanh chóng.
Tầng tiền muối không chỉ cung cấp nhiên liệu cho xe cộ và nhà máy, mà còn đang tiếp năng lượng cho một kỷ nguyên mới. Đây cũng là lời chứng minh rằng, ngay cả khi nền kinh tế toàn cầu đang biến động, việc quản lý tài nguyên thông minh vẫn là con đường sinh lợi nhất.
Còn một câu hỏi đặt ra bây giờ là: Cơn sốt “vàng đen” sẽ đi được bao xa, và liệu Brazil có tiếp tục đi theo con đường này hay không? Chỉ có thời gian mới có thể trả lời được câu hỏi này.
