xuân

Cách ông trùm hóa chất Ratcliffe quyết tinh chế MU

Sir Jim Ratcliffe, người xuất thân từ ngành hóa chất, phải đối mặt với một “phản ứng dây chuyền” tài chính ở Old Trafford: nợ nần chồng chất, chi tiêu khổng lồ và áp lực thành công.

Amorim quyết tạo phản ứng tinh chế lại MU.

Jim Ratcliffe trưởng thành từ ngành hóa chất. Ông từng theo học chuyên ngành hóa học tại Đại học Birmingham, trước khi hoàn tất chương trình MBA tại London Business School. Sự nghiệp của Ratcliffe khởi đầu ở tập đoàn dầu khí Exxon rồi chuyển sang công ty hóa chất Courtaulds.

Chính nền tảng kỹ thuật kết hợp với tư duy tài chính giúp ông gây dựng INEOS, biến một doanh nghiệp nhỏ thành tập đoàn hóa chất tư nhân lớn nhất thế giới. Thế nhưng, giờ đây Ratcliffe lại phải đối diện với “bài toán nan giải” nhất trong sự nghiệp - mớ hỗn độn ở Old Trafford.

“Đây đều là những chuyện từ quá khứ - dù thích hay không, chúng ta vẫn phải gánh và phải xử lý”. Đó là lời Sir Jim Ratcliffe, đồng chủ sở hữu

Ratcliffe đặt canh bạc phản ứng tất tay vào Amorim.

Trong phòng thí nghiệm, trước khi phản ứng, nhà hóa học phải phân tích rõ từng chất có trong hỗn hợp. Tương tự, Ratcliffe phải giải mã “hỗn hợp” Old Trafford: nợ chuyển nhượng, lương cầu thủ cao ngất, doanh thu lớn nhưng bất ổn.

Loại bỏ tạp chất

Một phản ứng muốn thành công cần tinh chế nguyên liệu. Với Manchester United, điều đó có nghĩa: cắt giảm lương và thanh lý cầu thủ không còn giá trị đóng góp. Tất nhiên, có những sai số dẫn đến việc bỏ đi những cầu thủ vẫn còn có ích.

Quả thực, họ thu về 69,8 triệu bảng từ việc bán Scott McTominay, Mason Greenwood và Aaron Wan-Bissaka. Từ tháng 7 đến 9, Manchester United lại bỏ túi thêm 75,7 triệu bảng nhờ bán Alejandro Garnacho, Antony và hưởng phí bán lại từ các cựu cầu thủ như Anthony Elanga.

Đồng thời, quỹ lương của Manchester United mùa 2024/25 chỉ còn 313,3 triệu bảng, mức thấp nhất từ khi Premier League ra đời, và đứng thứ 5 tại Anh. Đây là lần hiếm hoi Manchester United không còn đứng đầu về chi phí nhân sự.

Giống như khi loại bỏ tạp chất khỏi dung dịch, Manchester United dần gạt bớt những chi phí dư thừa để chuẩn bị cho một phản ứng “sạch” hơn. Rất tiếc trong đó vẫn có những "đồ tốt" bị bỏ nhầm vì có lẽ Ratcliffe thiếu kinh nghiệm.

Tìm kiếm chất xúc tác

Trong hóa học, một phản ứng thường cần xúc tác để diễn ra nhanh hơn và hiệu quả hơn. Với Manchester United, xúc tác chính là dòng vốn mới. Câu lạc bộ đã bắt đầu tận dụng các khoản vay quay vòng (RCFs) - vốn dĩ tồn tại từ nhiều năm nhưng chưa bao giờ dùng tới trước đại dịch Covid-19.

Sau tháng 6/2025, họ hợp nhất các khoản vay này thành một gói duy nhất, nâng hạn mức từ 50 triệu bảng lên 350 triệu bảng, và vay thêm 105 triệu bảng ngoài 160 triệu bảng đã nợ trước đó. Tính đến tuần trước, tổng vay ngắn hạn đã lên tới 265 triệu bảng.

Ratcliffe anh 2

Amorim cắt cả phụ cấp dành cho Sir Alex Ferguson để tiết kiệm ngân sách.

Cộng thêm khoản nợ dài hạn bằng USD, tổng nợ gộp của Manchester United hiện là 750,2 triệu bảng, gần chạm mức kỷ lục 773,3 triệu bảng ở mùa 2009/10. Rõ ràng, dòng vốn - dù là từ INEOS, từ RCFs hay các khoản vay mới - chính là “chất xúc tác” Ratcliffe cần để duy trì dòng chảy tài chính trong giai đoạn cải tổ.

Để đảm bảo quá trình ổn định, mọi phản ứng hóa học đều cần một hợp chất trung gian trước khi đi đến sản phẩm cuối cùng. Với Manchester United, điều này có nghĩa là cân bằng chi tiêu - doanh thu và duy trì dòng tiền khả thi.

Doanh thu mùa 2024/25 đạt 666,5 triệu bảng, tăng nhờ ngày thi đấu và thương mại. Nhưng ban lãnh đạo đã dự báo sẽ giảm 7-27 triệu bảng ở mùa tới. Trong khi đó, chỉ riêng chi phí lãi vay là 35,7 triệu bảng mùa vừa rồi, gồm khoảng 24 triệu bảng từ nợ dài hạn và gần 12 triệu bảng từ vay ngắn hạn.

Khi nào ra thành phẩm cuối cùng?

Mục tiêu cuối cùng của Ratcliffe không chỉ là tái cấu trúc tài chính, mà còn xây dựng một Manchester United bền vững và chiến thắng. Tuy nhiên, thách thức vẫn còn đó: áp lực từ người hâm mộ, luật công bằng tài chính ngày càng nghiêm ngặt, và lãi vay ăn mòn lợi nhuận.

Ratcliffe mang đến Old Trafford tư duy của một nhà hóa học: phân tích, tinh chế, xúc tác, ổn định trung gian rồi mới đi tới sản phẩm cuối cùng. Thí nghiệm của ông kéo dài hàng năm, không thể cho ra “kết tủa” ngay trong một sớm một chiều. Và cũng có thể thí nghiệm thất bại vì sai số quá lớn.

Nhưng nếu các bước đi được kiểm soát chặt chẽ, chúng ta có thể thấy một Manchester United vừa ổn định tài chính, vừa trở lại vị thế hàng đầu châu Âu - một phản ứng thành công sau gần hai thập kỷ thử nghiệm sai lầm.

Còn sản phẩm cuối cùng là danh hiệu vô địch cần chờ đợi bao lâu thì khó nói trước. Nó phụ thuộc vào độ tinh khiết của hợp chất đầu vào (lực lượng hiện có), vào chuyên gia (đội ngũ HLV) và cả môi trường xung quanh (trình độ các đối thủ). Và để phản ứng thành công, đôi khi cần cả may mắn.

Cuốn sách “Leading: Learning from Life and My Years at Manchester United” được Sir Alex Ferguson viết chung với Michael Moritz xuất bản năm 2015 đem tới kinh nghiệm sống quý báu cho bất kỳ ai.