 |
| Đài quan sát Trái đất của NASA cho thấy các nếp gấp của đá gỉ sét nằm cạnh hẻm núi Bighorn giữa Wyoming và Montana. (Nguồn: NASA) |
Những hình ảnh này, được chụp bởi vệ tinh Landsat 9 vào tháng 6/2024, cho thấy các dải đá đỏ ăn sâu vào lòng đất tại bang Montana và Wyoming – bằng chứng được các nhà khoa học cho là hậu quả của hiện tượng “siêu gió mùa” diễn ra khoảng 220 triệu năm trước.
Phát hiện tập trung tại vùng địa chất Chugwater thuộc lưu vực Bighorn – một vùng đất trũng hình bầu dục bao quanh bởi sáu dãy núi lớn, trải dài khoảng 150 dặm qua Montana và Wyoming. Nơi đây được biết đến với trữ lượng hóa thạch phong phú, là kho tàng nghiên cứu quý giá về lịch sử Trái đất.
Các nhà khoa học lý giải, màu đỏ đặc trưng của các lớp đá là kết quả của quá trình oxy hóa trầm tích trên diện rộng – hệ quả từ các đợt biến động khí hậu dữ dội vào cuối kỷ Tam Điệp, thời điểm Bắc Mỹ vẫn còn nằm trong siêu lục địa Pangaea. Hình ảnh vệ tinh cũng ghi nhận rõ các nếp uốn địa chất lớn cắt ngang địa hình – minh chứng cho hàng triệu năm vận động kiến tạo, khi các mảng lục địa dần tách khỏi Pangaea và tái cấu trúc thành các lục địa hiện nay.
Theo các nhà nghiên cứu, trong giai đoạn đó, những đợt “siêu gió mùa” cường độ cao từng quét qua vành đai nhiệt đới của Pangaea, tạo ra chu kỳ mưa – khô cực đoan. Những biến đổi khí hậu khốc liệt này đã thúc đẩy quá trình “gỉ sét” của các lớp trầm tích, để lại dấu ấn đặc trưng trên địa hình ngày nay.
Hiện nay, khu vực Bighorn Canyon đã trở thành một phần của Khu giải trí quốc gia, được thành lập từ năm 1966 sau khi hoàn thành đập Yellowtail. Nơi đây bao gồm hơn 70 dặm mặt nước dọc sông Bighorn, thu hút trên 200.000 lượt khách du lịch mỗi năm, và là điểm đến độc đáo cho những ai muốn khám phá lịch sử địa chất cũng như văn hóa bản địa của vùng đất này.
