Do ảnh hưởng từ trận lũ năm 2009, nhiều tài sản của người dân thôn Đăk Đoát (xã Đăk Pék, tỉnh Kon Tum) bị nhấn chìm, cuốn trôi. Để đảm bảo an toàn về tính mạng và tài sản, UBND huyện Đăk Glei đầu tư xây dựng khu tái định cư tại thôn Măng Rao (xã Đăk Pék) để đưa 64 hộ dân thôn Đăk Đoát thoát khỏi khu vực thiên tai.
Dự án khu tái định cư Măng Rao được đầu tư 16 tỷ đồng, xây dựng trên tổng diện tích khoảng 2ha. Mỗi hộ dân được cấp khoảng 300m2 đất và hỗ trợ 20 triệu đồng để di dời tài sản. Theo tính toán, để xây một căn nhà diện tích 24m2 chi phí bỏ ra khoảng 28 triệu đồng. Sau khi bàn bạc, mỗi hộ thống nhất góp thêm 8 triệu đồng.
Năm 2012, dự án bắt đầu triển khai, đến năm 2013 thì hoàn thành với hệ thống điện, đường, nước sạch… được đầu tư bài bản.
Ông Phạm Khắc Nghĩa - Phó Chủ tịch UBND xã Đăk Pék cho biết, khi khu tái định cư được bàn giao cho bà con, thời gian đầu có khoảng 40 hộ đến ở, tuy nhiên, chỉ sau 1 năm ở bà con đã quay về làng cũ sinh sống. "Nguyên nhân do việc đi lại vào nơi sản xuất khá xa. Từ thôn Đăk Đoát đến khu sản xuất khoảng 5km. Còn khu tái định cư cách nơi sản xuất của bà con khoảng 12km. Ngoài ra, làng cũ có hơn 120 hộ sinh sống, nhưng chỉ có 64 hộ ra khu tái định cư sinh sống. Tinh thần cộng đồng của bà con rất cao nên bà con quay về nơi cũ" - ông Nghĩa nói.
Sau hơn 10 năm bỏ hoang, khu tái định cư Măng Rao bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng. Cỏ dại mọc um tùm cao qua đầu, bao phủ khu vực sân và vào cả trong nhà. Do không có mái tôn nên bờ tường cũng bị rêu phong loang lổ.
Là hộ duy nhất sống tại khu tại định cư, anh A Nhông (37 tuổi) cho biết, trước đây nhà cửa được hoàn thiện đầy đủ rồi mới giao cho người dân, tuy nhiên sau đó bị mất trộm hết. Cuối năm 2022, khi hộ anh dọn về, nhà chỉ có khung tường trống không nên phải mua toàn bộ tôn, xà gồ về lợp mái. Anh cũng phải thuê người làm lại cửa đi, cửa sổ mới vào ở được.
A Nhông cho biết, đất tái định cư bằng phẳng, lại gần chợ, gần quốc lộ 14 và trung tâm hành chính xã, thuận tiện nhiều thứ. Tuy nhiên, để sống được ở đây, người dân phải có đất canh tác, hoặc có công ăn việc làm ở huyện.
Phó chủ tịch UBND xã Đăk Pék Phạm Khắc Nghĩa cho biết, trong thời gian tới xã sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động các hộ dân tiếp tục đến ở.
Theo ông Nghĩa, khu tái định cư vẫn còn quỹ đất khoảng 2ha. Lãnh đạo xã sẽ đề xuất huyện giao về cho địa phương quản lý nhằm tiếp tục hỗ trợ cho các hộ nghèo, cận nghèo, có hoàn cảnh khó khăn chưa có đất ở tại các thôn khác.
