Cũng bởi, thường thì viết cho thiếu nhi phải là sự hồn nhiên, vui vẻ chứ sao lại đi bắt nỗi buồn? Nhưng khi đọc hết, tôi nhận ra truyện mở ra những điều ấm áp cho trẻ thơ khi người lớn không chỉ dạy trẻ bằng những niềm vui, mà còn hướng dẫn cách đối diện và vượt qua cả nỗi buồn.
“Đi bắt nỗi buồn” là truyện dài đầu tay viết cho thiếu nhi của Nguyễn Thị Như Hiền và giành giải Ba trong Cuộc vận động sáng tác văn học về đề tài thiếu nhi đợt 1 năm 2021 - 2023 của Hội Nhà văn Việt Nam.
Tập hợp trong đó là tám câu chuyện xoay quanh nhân vật Ken, từ đó mang đến cho độc giả những câu hỏi, suy nghĩ ngây ngô cùng nhiều lời giải đáp đơn giản mà ẩn sâu bên trong là những bài học lớn.
“Lớp Một không đáng sợ” là câu chuyện mở màn. Đó là ký ức về những ngày đầu vào lớp Một mang cảm giác lo lắng và sợ hãi khi phải bước chân vào một môi trường xa lạ. Nhưng khi trải qua và nhìn lại mới thấy chuyện đó chẳng có gì ghê gớm cả.
Cậu bé Ken đã khóc nhòe nhoẹt khi mẹ đưa đi học lớp Một và điều đó đã trở thành bí mật giữa Ken và mẹ. Đến khi lên lớp Hai, cậu tự hào ưỡn ngực cầm cái bảng tên lớp đứng đầu hàng đầy kiêu hãnh cho các em lớp Một… khâm phục.
Câu chuyện này thật quen thuộc với bất cứ đứa trẻ nào nhưng cũng mang đến bài học sâu sắc. Mỗi bạn nhỏ rồi sẽ phải bước chân vào những môi trường mới, thời gian và lòng dũng cảm sẽ giúp các em vượt qua giai đoạn đầu bỡ ngỡ ấy.
“Đi bắt nỗi buồn” còn có những bài học về sự yêu thương và sẻ chia với nhau trong cuộc sống. Cậu bé Ken và bạn Nấm cứ nghĩ rằng ông Tư nhà kế bên là lão phù thủy độc ác, chuyên bào chế ra các loại độc dược để trị những đứa trẻ hư.
Ken đã từng rất sợ ông Tư nên chỉ dám lén nhìn trộm qua cánh cổng sắt. Ấy vậy mà, sau một lần cùng mẹ sang thăm ông Tư, Ken đã có cơ hội gần gũi, trò chuyện cùng ông để rồi sau đó họ trở nên thân thiết như những người bạn.
Hay trong “Có mẹ là vui nhất trên đời”, Ken gặp Thơm - cậu bé bị bỏ rơi ngoài bãi rác được ông lão mù nhặt về nuôi và ngày ngày cùng ông đi ăn xin khắp nơi. Ken thương Thơm không có mẹ nên sẽ không được mẹ nấu cho những món ngon, đọc truyện vào mỗi tối và gọi về ăn cơm…
Cuốn truyện 'Đi bắt nỗi buồn' mang đến nhiều lời giải đáp đơn giản mà ẩn sâu bên trong là những bài học lớn. Ảnh: Ngọc Phạm.
Nhìn Thơm háo hức tò mò khi có mẹ sẽ như thế nào mà Ken đã chẳng cần suy nghĩ lâu liền dẫn người bạn nhỏ về nhà ngủ và nói sẽ nhường mẹ của mình cho Thơm một ngày. Rõ ràng, trẻ con vốn vô tư, non nớt vậy nên hãy cho chúng có những cơ hội gần gũi với người xung quanh, từ đó gieo vào trái tim những hạt mầm yêu thương, tử tế để mỗi ngày hạt mầm đó lớn lên tỏa bóng mát cho đời.
Đọc cuốn truyện này ta còn bắt gặp thế giới hồn nhiên trong trẻo của tuổi thơ. Những suy nghĩ vô tư của con trẻ trong truyện “Có một thiên thần ở trong bụng mẹ” khiến nhiều người lớn phải nhìn lại mình. “Ừ! Thì mình làm anh Hai rồi mà, phải làm sao cho ra dáng anh Hai chứ”.
Một cậu bé học lớp Hai bắt đầu làm quen và học cách chăm sóc em bé phụ mẹ, nhặt rau để trở thành người đàn ông nhỏ trong gia đình. Vậy đấy, trách nhiệm, bản lĩnh đâu phải lúc nào cũng thể hiện trong những việc to tát mà chỉ cần luôn ấm áp và chân thành là đủ.
Khép lại “Đi bắt nỗi buồn” là “Những lá thư gửi đến thiên đường” - một cái kết xúc động giàu tính nhân văn cùng thông điệp: Cuộc sống không phải lúc nào cũng màu hồng, nếu con đường luôn bằng phẳng sao chúng ta có thể học cách đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã. Rồi cũng sẽ có ngày những người thân cũng rời bỏ ta đi nên cần dạy con trẻ những bài học quy luật tự nhiên ấy để chúng học cách trưởng thành, biến nỗi buồn thành hành động để vươn lên.
Với lối kể chuyện tinh tế, nhẹ nhàng, nắm bắt tốt tâm lý trẻ nhỏ, tác giả đã khéo léo đưa độc giả nhí bước vào câu chuyện một cách tự nhiên. Các em dường như thấy mình trong cậu bé Ken tò mò, ấm áp và cũng đầy những nỗi sợ hãi.
Bài học ở đây không phải là những lời dạy bảo giáo điều của người lớn mà thông qua mỗi tình huống đặt ra các em tự biết cách rút kinh nghiệm để bày tỏ cảm xúc của bản thân trước các vấn đề và thể hiện tình cảm đối với những người xung quanh.
Cùng với đó, tập truyện cũng mang đến cho người lớn không ít bài học về cách trò chuyện, lắng nghe và vun bồi tình cảm yêu thương cho con trẻ.
