 |
| Mỹ và Trung Quốc đã đạt thỏa thuận khung, xóa bỏ một số biện pháp gây phương mại mà hai nước. (Nguồn: Shutterstock) |
Sáng 11/6, các quan chức Mỹ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận khung tại London (Anh) để xóa bỏ một số biện pháp gây phương mại mà hai nước đã sử dụng để nhắm vào nền kinh tế của nhau như một phần của cuộc đối đầu leo thang nhanh chóng giữa hai bên trong những tháng gần đây.
Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ liệu thỏa thuận này có được duy trì hay sẽ sụp đổ như thỏa thuận mà hai nước đã đạt được hồi tháng 5.
Đàm phán theo kiểu vòng vo
Theo kết quả đàm phán, hai nước sẽ vẫn giữ nguyên mức thuế quan áp đặt lẫn nhau. Bắc Kinh dự kiến sẽ nới lỏng các hạn chế đối với xuất khẩu khoáng sản vốn đã đe dọa làm tê liệt một loạt các nhà sản xuất Washington.
| Tin liên quan |
 Báo Trung Quốc cảnh báo: Tiến triển đàm phán chưa đủ, Bắc Kinh trung thực, Mỹ liệu có theo kịp? |
Đổi lại, Mỹ sẽ nới lỏng các hạn chế mới mà nước này áp đặt đối với hoạt động xuất khẩu công nghệ và sản phẩm của chính mình, cũng như rút lại các mối đe dọa hủy thị thực của sinh viên Trung Quốc theo học tại nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Ông Myron Brilliant, cố vấn cấp cao tại DGA-Albright Stonebridge Group và là cựu Phó chủ tịch điều hành Phòng Thương mại Mỹ, nhận định: "Có vẻ như chúng ta đang đàm phán theo kiểu vòng vo. Leo thang rồi hạ nhiệt. Cuối cùng thì chúng ta cũng không thực sự tiến xa hơn”.
Đối với nhiều nhà phân tích, các cuộc đàm phán ở London đã đặt câu hỏi là những chiến thuật thương mại của ông Trump đối với đất nước tỷ dân trong vài tháng qua chính xác đã đạt được những gì, hoặc liệu hành động của ông cuối cùng có phản tác dụng hay không.
Các quan chức chính quyền Tổng thống Trump lập luận rằng, Mỹ đã giành chiến thắng trong các cuộc leo thang gần đây và các biện pháp trừng phạt mà Washington ban hành để đáp trả lệnh hạn chế xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc cho thấy, nền kinh tế lớn nhất thế giới có rất nhiều công cụ đáp trả.
Nền kinh tế lớn nhất thế giới đã hạn chế quyền tiếp cận một loạt phần mềm, sản phẩm, hóa chất và công nghệ, trong đó gồm các thành phần quan trọng mà Trung Quốc sử dụng để phát triển chip tiên tiến và động cơ phản lực.
Chính quyền Mỹ cũng đã chỉ ra sức mạnh của nền kinh tế và lạm phát hạn chế để lập luận rằng ngay cả mức thuế rất cao đối với hàng nhập khẩu của Bắc Kinh cũng ít có tác động tiêu cực đối với nước này.
Tuy nhiên, các nhà phân tích khác không lạc quan như vậy. Trong báo cáo tuần này, Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết thuế quan của Mỹ sẽ tạo tiền đề cho thập kỷ tăng trưởng toàn cầu yếu nhất kể từ những năm 1960.
Bước ngoặt mới trong quan hệ Mỹ-Trung
Giới chuyên gia cũng nhận định, những sự kiện trong những tuần gần đây cho thấy, chính quyền ông Trump đã quá mạnh tay với Bắc Kinh. Mỹ có nhu cầu lớn đối với các khoáng sản đất hiếm và nam châm mà Trung Quốc sản xuất. Các hạn chế mà đất nước tỷ dân áp đặt đối với các mặt hàng xuất khẩu ảnh hưởng lớn đến các nhà sản xuất ô tô và các ngành công nghiệp khác của Washington.
Trong khi đó, những hạn chế mà Washington áp đặt đáp trả đối với Bắc Kinh chắc chắn cũng sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế Trung Quốc. Tuy nhiên, một số nhà phân tích nhấn mạnh rằng, những hạn chế đó cũng sẽ gây tổn hại cho chính nước Mỹ.
Ông Philip Luck, Giám đốc chương trình kinh tế tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế Mỹ (CSIS) đã viết trong một bài phân tích gần đây rằng, các hạn chế của nền kinh tế lớn nhất thế giới đối với xuất khẩu ethane sang Bắc Kinh đã phản tác dụng.
Lệnh hạn chế này đã khiến các công ty năng lượng lớn của Mỹ phải dừng xuất khẩu theo kế hoạch các lô hàng này trị giá hàng tỷ USD, trong khi các nhà máy tại Trung Quốc sử dụng các loại nhiên liệu khác để thay thế ethane của Mỹ.
Trong khi đó, GS. Jin Canrong tại Đại học Nhân dân ở Bắc Kinh cho rằng, đất hiếm là "một quân át chủ bài của Trung Quốc. Do vậy, Mỹ nên hiểu rằng, áp lực và các mối đe dọa chắc chắn không phải là cách đúng đắn để đối phó.
Ngoài ra, một số nhà phân tích cũng đặt câu hỏi về tiền lệ mà chính quyền ông Trump tạo ra bằng cách áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ - vốn thường được coi là vấn đề an ninh quốc gia, chứ không phải là đòn bẩy kinh tế.
Bà Wendy Cutler, Phó chủ tịch Hiệp hội châu Á, cựu nhà đàm phán thương mại Mỹ cho biết, Mỹ "có vẻ đã phải trả giá đắt" khi giành lại quyền tiếp cận các khoáng sản và nam châm quan trọng của Trung Quốc.
Do vậy, theo bà, Trung Quốc hiện có thể khăng khăng đòi nhượng bộ hai chiều về kiểm soát xuất khẩu trong tương lai. Và khung thỏa thuận tại London có thể báo hiệu một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
