Sau một ngày làm việc, nam thanh niên 23 tuổi, Hà Nội trở về nhà lúc hơn 23h, tắm nước lạnh sau đó vào phòng điều hòa nghỉ ngơi. Sáng hôm sau, anh tê nửa mặt trái, nặng đầu, mệt mỏi, miệng méo lệch sang phải, mắt bên trái nhắm không kín nên đến cơ sở y tế kiểm tra.
Bác sĩ ghi nhận bệnh nhân mất nếp nhăn trán, nhân trung lệch sang phải, mắt bên trái nhắm không kín, nhãn cầu di chuyển bất thường.
Kết quả chụp chiếu, xét nghiệm không phát hiện tổn thương não hay mạch máu, loại trừ nguy cơ đột quỵ. Bệnh nhân được chẩn đoán liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên bên trái.
Bác sĩ kê thuốc điều trị ngoại trú, đồng thời hướng dẫn anh cách chăm sóc mắt, tập phục hồi chức năng cơ mặt và lưu ý giữ ấm cơ thể, tránh tiếp xúc đột ngột với khí lạnh, đặc biệt không tắm đêm hay tắm nước lạnh.
Tắm nước lạnh đêm khuya tiềm ẩn nhiều nguy cơ. (Ảnh minh họa)
Theo ThS.BS Nguyễn Thị Huyền Thu, Phòng khám Đa khoa Medlatec Thanh Xuân, Hà Nội dây thần kinh số 7 hay còn gọi là dây thần kinh mặt, có nhiệm vụ điều khiển các cơ vùng mặt giúp chúng ta thể hiện cảm xúc, chớp mắt, cử động môi. Ngoài ra, dây thần kinh này còn điều tiết tuyến lệ, tuyến nước bọt và cảm nhận vị giác ở phần trước lưỡi.
Liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên là tình trạng tổn thương phần ngoại biên của dây thần kinh mặt, khiến các cơ nửa mặt bị liệt, dẫn đến méo miệng, tê bì, mắt nhắm không kín, đôi khi kèm đau vùng tai hoặc giảm vị giác. Khác với thể trung ương do đột quỵ, liệt ngoại biên chỉ ảnh hưởng đến một bên mặt và có khả năng hồi phục tốt nếu được điều trị sớm.
Nguyên nhân thường gặp gồm nhiễm lạnh đột ngột (tắm đêm, ngồi điều hòa sau khi ra mồ hôi), nhiễm trùng tai mũi họng, zona hoặc chấn thương vùng đầu mặt.
Nếu không điều trị kịp thời, người bệnh có thể bị co giật cơ mặt, méo miệng lâu dài, khô - loét giác mạc do mắt nhắm không kín, ảnh hưởng thẩm mỹ và tâm lý.
Bác sĩ Thu nhấn mạnh, việc điều trị trong 72 giờ đầu quyết định khả năng phục hồi hoàn toàn. Người dân cần tránh tắm khuya, tắm nước lạnh, giữ ấm vùng mặt – cổ – tai khi thời tiết thay đổi; đồng thời đi khám sớm khi xuất hiện các dấu hiệu méo miệng, tê mặt hay nhắm mắt không kín.
