.t1 { text-align: justify; }
Từ quan sát học sinh đến đổi mới bài dạy
Trong điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, đội ngũ giáo viên ở vùng sâu, vùng xa luôn phải nỗ lực gấp nhiều lần để duy trì chất lượng dạy học. Tuy nhiên, thay vì dừng lại ở khó khăn, nhiều trường tiểu học ở Đắk Lắk đã chọn đổi mới sinh hoạt chuyên môn như một chìa khóa nâng cao năng lực giáo viên và chất lượng học sinh.
Bà Lê Thị Việt - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nơ Trang Lơng, Cụm trưởng Cụm chuyên môn số 13, Sở GD&ĐT Đắk Lắk triển khai nội dung sinh hoạt chuyên môn.
Ngày 31/10, tại Trường Tiểu học Nơ Trang Lơng (xã Krông Pắc), tổ chuyên môn khối 5 thường xuyên tổ chức sinh hoạt theo hướng nghiên cứu bài học (NCBH) – mô hình cho phép giáo viên cùng nhau thiết kế, dự giờ và phân tích hoạt động học của học sinh. Chủ đề tháng 10/2025 “Sử dụng mạch điện đơn giản – STEM: Đèn pin bỏ túi” đã trở thành ví dụ tiêu biểu cho tinh thần đổi mới này.
Đây là nội dung sinh hoạt Cụm chuyên môn số 13 do Sở GD&ĐT Đắk Lắk hướng dẫn, chỉ đạo triển khai từ năm học 2025-2026.
Cô Nguyễn Thị Thu Hà – Tổ trưởng chuyên môn (Trường Tiểu học Nơ Trang Lơng) cho biết: “Thay vì chỉ đánh giá tiết dạy của đồng nghiệp, chúng tôi tập trung quan sát học sinh: em nào hiểu bài, em nào còn chậm, nguyên nhân do đâu. Mỗi buổi sinh hoạt là một cơ hội học nghề thực sự”.
Nhờ cách tiếp cận ấy, tổ chuyên môn đã thống nhất được nhiều phương pháp dạy học linh hoạt, phù hợp đặc thù học sinh dân tộc thiểu số.
Cô Nguyễn Thị Thu Hà cùng học sinh trao đổi nội dung bài học.
Theo kế hoạch tháng 11/2025, Trường Nơ Trang Lơng tiếp tục triển khai tiết dạy minh họa theo mô hình NCBH với trọng tâm “Mạch điện đơn giản – vật dẫn điện và cách điện”. Giáo viên trong tổ cùng nhau soạn bài, thiết kế hoạt động học, dự kiến tình huống học sinh gặp khó khăn và cách xử lý phù hợp.
Đáng chú ý, các thầy cô đã mạnh dạn ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào thiết kế bài dạy: ChatGPT giúp viết kịch bản hoạt động; Gemini hỗ trợ vẽ hình minh họa; Canva để dựng video bài học; Veo3 tạo hoạt hình thí nghiệm.
Việc kết hợp công nghệ giúp bài giảng trực quan, dễ hiểu hơn, đặc biệt đối với học sinh dân tộc thiểu số còn hạn chế vốn từ tiếng Việt. Cô giáo Nguyễn Thị Sinh, người đảm nhận tiết dạy minh họa, cho biết: “Khi học sinh được nhìn, nghe và tự tay thao tác, các em hứng thú hơn hẳn, tự tin nêu ý kiến thay vì ngại phát biểu”.
Sau tiết dạy, toàn tổ chuyên môn cùng thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, không có phê bình hay đánh giá xếp loại. Mọi góp ý đều hướng đến mục tiêu duy nhất: giúp học sinh học tốt hơn. Tinh thần cởi mở, chân tình ấy đã tạo nên văn hóa học hỏi trong nhà trường – điều mà trước đây các buổi sinh hoạt chuyên môn khó đạt được.
Học sinh báo cáo kết quả làm việc nhóm.
Công nghệ và trí tuệ nhân tạo mở lối cho giáo viên vùng khó
Không chỉ dừng lại ở đổi mới phương pháp, nhiều trường vùng khó ở Đắk Lắk còn tiên phong đưa AI vào quản lý và giảng dạy. Tiêu biểu là Trường Tiểu học Đinh Núp (xã Tân Tiến), nơi hơn 94% học sinh là người dân tộc Xơ Đăng.
Theo ông Dương Văn Huấn – Hiệu trưởng nhà trường, ứng dụng AI giúp giáo viên tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả soạn giảng.
"AI không thay thế người thầy, nhưng giúp chúng tôi tạo ra những bài tập, hình ảnh, kịch bản gần gũi với học sinh dân tộc, giúp các em tiếp cận kiến thức tự nhiên hơn”, ông Huấn nhìn nhận.
Nhà trường đã triển khai sinh hoạt chuyên môn kết hợp bốn bước: lập kế hoạch – dạy minh họa – phân tích – chia sẻ, đồng thời sử dụng công cụ Gamma.app, Canva, ChatGPT trong thiết kế giáo án. Nhờ đó, các bài học tiếng Việt, Toán hay Đạo đức trở nên sinh động, gắn với thực tế văn hóa Xơ Đăng.
Không chỉ giúp học sinh hiểu bài nhanh hơn, mô hình này còn góp phần rút ngắn khoảng cách chuyên môn giữa các giáo viên, khi người có kinh nghiệm hướng dẫn người trẻ, cùng nhau học và sáng tạo.
Qua thực tế triển khai tại các trường tiểu học vùng khó, có thể thấy đổi mới sinh hoạt tổ chuyên môn không chỉ là hình thức cải tiến nghiệp vụ, mà là chuyển đổi văn hóa nhà trường – nơi mọi giáo viên đều được học, lắng nghe và được sáng tạo.
Giáo viên, học sinh cùng nhau khởi động cho 1 tiết học.
Ở những nơi điều kiện còn thiếu thốn, “đổi mới từ bên trong” chính là cách hiệu quả nhất để duy trì chất lượng giáo dục. Mỗi buổi sinh hoạt chuyên môn, mỗi tiết dạy minh họa trở thành phòng thí nghiệm sư phạm – nơi người thầy thử nghiệm phương pháp, quan sát học trò, và rút kinh nghiệm cho chính mình.
Ông Dương Văn Huấn khẳng định: “Khi giáo viên thay đổi cách dạy, học sinh sẽ thay đổi cách học. Cái được lớn nhất của sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học là giúp giáo viên tự tin, yêu nghề hơn, và học sinh được học thực chất hơn”.
Từ những đổi mới ở Nơ Trang Lơng, Đinh Núp và nhiều trường vùng sâu của Đắk Lắk, có thể nhận định rằng nâng chất lượng giáo dục tiểu học bắt đầu từ tổ chuyên môn. Khi sinh hoạt tổ trở thành diễn đàn sáng tạo, khi công nghệ và AI được sử dụng đúng hướng, “vùng khó” sẽ không còn là rào cản, mà là nơi khởi đầu cho những bước tiến bền vững của giáo dục.
