Bộ Y tế vừa ban hành Quyết định 2780/QĐ-BYT, hoàn thiện kế hoạch tiêm chủng mở rộng giai đoạn 2026-2028, trong đó xác định 13 bệnh truyền nhiễm tiếp tục được tiêm phòng miễn phí cho trẻ em và phụ nữ mang thai.
Danh mục gồm viêm gan B, lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, bệnh do Haemophilus influenzae týp B, sởi, rubella, viêm não Nhật Bản B, tiêu chảy do virus Rota, bệnh do phế cầu và ung thư cổ tử cung do virus HPV.
Theo Bộ Y tế, kế hoạch nhằm duy trì những thành quả đạt được trong nhiều năm, đồng thời thực hiện lộ trình tăng số lượng vaccine đến năm 2030, hướng tới tỷ lệ bao phủ 95% với 14 loại vaccine trong Chương trình tiêm chủng mở rộng.
Trong giai đoạn ba năm tới, nhu cầu vaccine sẽ được tính toán dựa trên đăng ký của 34 tỉnh thành, gồm số liều cần cho trẻ thuộc diện tiêm trong năm và số mũi tiêm bù cho nhóm bỏ sót các năm trước.
Vaccine HPV giúp phòng ngừa các bệnh do virus HPV gây ra như ung thư cổ tử cung.
Riêng vaccine phế cầu và HPV - hai loại mới trong chương trình - sẽ được xác định theo lộ trình nêu trong Báo cáo 459/BC-BYT ngày 11/4/2025, trình Chính phủ về nhu cầu liều và kinh phí hằng năm.
Từ nguồn vaccine được phân bổ, Bộ Y tế sẽ hướng dẫn địa phương triển khai lần lượt trong các năm 2026, 2027 và 2028, với tiêu chí ưu tiên vùng khó khăn, miền núi và khu vực có đông đồng bào dân tộc thiểu số.
Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đề xuất triển khai quy mô nhỏ vaccine phế cầu trong năm 2025 tại năm tỉnh: Bắc Kạn, Lạng Sơn, Quảng Nam, Đắk Nông và Sóc Trăng. Sang nửa đầu 2026, chương trình mở rộng lên 10 tỉnh khi thêm Tuyên Quang, Lào Cai, Cao Bằng, Sơn La và Quảng Ngãi.
Năm 2027, phạm vi tăng lên 13 tỉnh, bổ sung Điện Biên, Phú Thọ và Nghệ An. Đến 2028, số tỉnh triển khai dự kiến đạt 16, với ba địa phương mới gồm Đắk Lắk, Gia Lai và Lai Châu. Nhu cầu vaccine sẽ được tính dựa trên số trẻ dưới một tuổi mỗi tỉnh và điều chỉnh theo danh sách xã khó khăn do địa phương phê duyệt.
Với vaccine phòng virus HPV, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đề nghị mỗi viện khu vực chọn một tỉnh để triển khai từ năm 2026, ưu tiên nơi còn nhiều khó khăn. Bốn tỉnh được lựa chọn gồm Tuyên Quang, Quảng Ngãi, Đắk Lắk và Trà Vinh (nay thuộc Vĩnh Long). Đây là nhóm đại diện cho bốn vùng khác nhau, thuận lợi cho việc đánh giá mô hình triển khai quy mô nhỏ.
Dự kiến mỗi năm từ 2026 đến 2028, khoảng 18.000 trẻ gái 11 tuổi tại các địa phương này sẽ được tiêm HPV miễn phí, tùy theo số liều vaccine cung ứng thực tế.
Hiện Chương trình tiêm chủng mở rộng đang cung cấp 12 loại vaccine phòng 11 bệnh truyền nhiễm phổ biến cho trẻ em và phụ nữ có thai. Việc bổ sung phế cầu và HPV được kỳ vọng giúp giảm thêm gánh nặng bệnh tật tại các vùng dễ tổn thương, từng bước nâng cao hiệu quả bảo vệ cộng đồng.
