Việc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên nhằm chuẩn hóa đội ngũ, nâng cao chất lượng giáo dục và đảm bảo quyền lợi cán bộ, giáo viên, nhân viên trường học.
Băn khoăn từ cơ sở
Bà Lê Hồng Quang - Hiệu trưởng Trường Mầm non Tam Quang (Tam Quang, Nghệ An) cho biết, khác với các cấp học phổ thông, giáo viên mầm non có khởi điểm trong bảng xếp hạng vị trí việc làm là hạng IV. Thời gian qua, hầu hết giáo viên của trường đã được xét thăng hạng từ hạng IV lên hạng III, nhưng còn nhiều người đã đủ tiêu chí nhưng chưa được xét lên hạng II. Theo chia sẻ của bà Lê Hồng Quang thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, xóa bỏ cấp huyện, cán bộ viên chức nhà trường đang chờ đợi các quy định, hướng dẫn mới. Trong lúc này, nhiều giáo viên lo ngại các minh chứng, thành tích của mình bị quá thời gian xét duyệt, sẽ thiệt thòi và lỡ cơ hội được xét thăng hạng.
Cùng chung lo lắng, từ tháng 7/2025, cô Phan Thị Huyền - giáo viên mầm non thị trấn Yên Thành, đại diện tập thể giáo viên mầm non huyện Yên Thành (cũ) có đơn kiến nghị gửi Sở GD&ĐT Nghệ An về việc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp từ hạng III lên hạng II. Trong đơn trình bày, cô Huyền cho biết bản thân và nhiều giáo viên mầm non trên địa bàn được bổ nhiệm giáo viên hạng III vào năm 2019.
Từ đó đến nay, dù đã giữ hạng III và thừa thời gian theo quy định, đáp ứng điều kiện về chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp và hoàn thành các khóa bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp hạng II, nhưng các cô chưa được thăng hạng. Điều này dẫn đến quyền lợi của giáo viên chưa được đảm bảo. Cô Chu Thị Mùi - giáo viên Trường Mầm non Lê Lợi, đại diện tập thể giáo viên mầm non các phường Trường Vinh, Vinh Phú, Thành Vinh, Vinh Hưng, Vinh Lộc và Cửa Lò cũng có kiến nghị tương tự vào tháng 9/2025.
Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Thế Lực - Phó Trưởng phòng Tổ chức cán bộ, Sở GD&ĐT Nghệ An cho hay, trước ngày 1/7/2025, việc tổ chức xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức lên hạng II sau khi được UBND tỉnh phê duyệt và giao chỉ tiêu thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của chủ tịch UBND huyện.
Hiện, UBND tỉnh Nghệ An đã có văn bản phân cấp thẩm quyền tổ chức xét thăng hạng giáo viên lên hạng I cho sở GD&ĐT; xét thăng hạng giáo viên lên hạng III và II cho cấp xã. Sau khi được phân cấp, sở GD&ĐT đã có văn bản gửi các đơn vị trường học, UBND xã/phường rà soát báo cáo thực trạng hạng chức danh nghề nghiệp của viên chức (cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên).
Đối với các phường, xã có cơ cấu các hạng chức danh nghề nghiệp chưa vượt quá tỷ lệ quy định tại Công văn số 64/BNV-CCVC của Bộ Nội vụ thì quan tâm tổ chức xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên, nhân viên mầm non, phổ thông công lập trên địa theo phân cấp của UBND tỉnh và các quy định hiện hành để đảm bảo quyền lợi cho viên chức.
Nhiều giáo viên mầm non hạng III tại Nghệ An chờ đợi được xét lên hạng II. Ảnh: Hồ Lài
Chủ động rà soát, xây dựng đề án
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Thái Nguyên, sở GD&ĐT chủ trì, phối hợp với sở Nội vụ, UBND các xã, phường và cơ quan, đơn vị liên quan rà soát toàn diện công tác thăng hạng giáo viên. Đồng thời hướng dẫn các cơ sở giáo dục thực hiện xét thăng hạng theo đúng các quy định hiện hành, bảo đảm quy trình khách quan, minh bạch và quyền lợi chính đáng của giáo viên.
Ông Trần Đình Thìn - Phó Chủ tịch UBND phường Phan Đình Phùng, cho biết: Địa phương đã chủ động yêu cầu các trường học trên địa bàn cập nhật danh sách, đối chiếu điều kiện, tiêu chuẩn và gửi báo cáo tổng hợp về sở GD&ĐT đúng thời hạn. Mọi hồ sơ, điều kiện của giáo viên được kiểm tra kỹ để bảo đảm không bỏ sót đối tượng đủ tiêu chuẩn.
Tại Trường THCS Túc Duyên, Hiệu trưởng nhà trường Nguyễn Thị Sáu cho biết, năm học 2025 - 2026, qua rà soát đơn vị không có giáo viên nào đủ điều kiện hoặc cần thêm thời gian công tác theo quy định. Những trường hợp đủ tiêu chuẩn đã được xét thăng hạng các đợt trước đó.
Vấn đề khống chế tỷ lệ giáo viên ở các hạng cũng được nhiều trường học quan tâm. Trường Tiểu học Nha Trang (phường Phan Đình Phùng), Hiệu trưởng Nguyễn Thị Minh Thu cho biết năm học 2025 - 2026, nhà trường có 2 giáo viên đủ tuổi và đủ điều kiện xét thăng hạng. Tuy nhiên, tỷ lệ giáo viên hạng II của trường đã đạt trên 50% theo quy định, khiến những giáo viên dù đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn nhưng vẫn chưa thể được xét nâng hạng trong đợt này. “Đây là thực tế khiến giáo viên thiệt thòi, bởi dù đáp ứng các tiêu chuẩn vẫn phải chờ do hạn chế về chỉ tiêu. Chúng tôi mong rằng thời gian tới, quy định sẽ được điều chỉnh sao cho phù hợp hơn với điều kiện thực tế của các trường”, bà Thu chia sẻ.
Tại TP Cần Thơ, sở GD&ĐT đã ban hành các văn bản quy định cụ thể tiêu chuẩn dự xét, yêu cầu về minh chứng và chỉ tiêu thăng hạng. Theo kế hoạch, kỳ xét thăng hạng năm nay tập trung vào hai lực lượng chính là giáo viên THPT và giáo viên thuộc các trung tâm GDNN - GDTX. Việc xét hạng nhấn mạnh nguyên tắc minh bạch, khách quan, đúng quy định nhằm lựa chọn được những nhà giáo có năng lực chuyên môn nổi bật và có đóng góp thực chất cho tập thể.
Cụ thể, tổng số viên chức đủ điều kiện, tiêu chuẩn xét thăng hạng II năm 2025 là hơn 2.200 người. Trong đó cấp tiểu học ít nhất chỉ 5 người, cấp THCS 96 người, còn lại hơn 2.100 người ở cấp THPT. Đây là con số lớn nhất trong nhiều năm qua, cho thấy nhu cầu nâng chuẩn của đội ngũ giáo viên Cần Thơ rất cao.
Theo đại diện Sở GD&ĐT TP Cần Thơ, tiêu chí thăng hạng được quy định rõ ràng, từ trình độ đào tạo, kết quả đánh giá viên chức cho đến năng lực chuyên môn như nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng, sáng kiến, tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi… Để tránh hình thức, kế hoạch yêu cầu hiệu trưởng các đơn vị chịu trách nhiệm thẩm tra hồ sơ, xác minh tính xác thực của minh chứng, đặc biệt với các sản phẩm nghiên cứu.
Toàn bộ hồ sơ sau khi nộp sẽ được tổ chuyên gia thẩm định độc lập, không phụ thuộc vào đơn vị cử tham gia. Lãnh đạo Sở GD&ĐT Cần Thơ khẳng định kỳ xét thăng hạng không chỉ dựa vào bằng cấp, mà đặc biệt chú trọng khả năng ứng dụng công nghệ, đổi mới phương pháp giảng dạy và năng lực thực tiễn - những yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh chuyển đổi số giáo dục.
Bảo đảm lộ trình
Tại Nghệ An, qua thống kê của sở GD&ĐT, đối với cấp THPT từ năm 2012 đến nay đã tổ chức 4 đợt xét thăng hạng cho giáo viên, nên cơ bản đáp ứng nhu cầu và đảm bảo quyền lợi cho giáo viên. Riêng đối với các cấp học còn lại, từ trước 1/7/2025 thuộc thẩm quyền cấp huyện quản lý, hiện sở GD&ĐT đã rà soát theo từng trường, cấp học và địa phương. Cụ thể, giáo viên hạng I chiếm tỷ lệ rất ít và số người đạt tiêu chí để xét thăng hạng không nhiều, cấp mầm non có 0,03%; tiểu học 0,04%; THCS 3,35%. Giáo viên hạng III cấp mầm non có tỷ lệ 66,69%; tiểu học 48,65%; THCS 13,49%. Giáo viên hạng II cấp mầm non có tỷ lệ 32,82%; tiểu học 50,1% và THCS có tới 83,01%.
Theo ông Nguyễn Thế Lực – Phó Trưởng phòng Tổ chức cán bộ, Sở GD&ĐT Nghệ An, nhiều trường tiểu học, THCS có tỷ lệ giáo viên hạng II lên tới trên 95%. Chỉ riêng cấp mầm non số lượng giáo viên đang giữ hạng III chưa được xét tuyển lên hạng II còn chiếm tỷ lệ cao. Đây cũng là thực tế được nhiều giáo viên mầm non phản ánh, gửi câu hỏi về sở GD&ĐT thời gian qua. Hiện nay, đã có phân cấp thẩm quyền của UBND tỉnh Nghệ An và quy định hiện hành, các cơ quan liên quan sẽ xây dựng kế hoạch, chỉ tiêu, bộ tiêu chí, phương án tổ chức xét thăng hạng viên chức để đảm bảo quyền lợi cho giáo viên.
Tại Vĩnh Long, công tác xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên được thực hiện một cách bài bản và chủ động. Ông Lâm Đặng Hồng Sơn - Trưởng phòng Tổ chức cán bộ sở GD&ĐT cho biết, giai đoạn 2016 - 2025, toàn tỉnh có hơn 7.600 giáo viên được thăng hạng qua các cấp độ. Trong đó, hơn 2.000 giáo viên từ hạng IV lên III; hơn 5.600 giáo viên từ hạng III lên II; và 7 giáo viên từ hạng II lên I.
Từ kết quả thu thập, Sở đã gửi văn bản báo cáo số lượng, cơ cấu chức danh nghề nghiệp hiện có, đồng thời lập danh sách viên chức đủ điều kiện dự xét thăng hạng. Trên cơ sở đó, sở GD&ĐT phối hợp sở Nội vụ xây dựng Đề án thăng hạng giáo viên để trình UBND tỉnh phê duyệt.
Sau khi đề án được phê duyệt, sở Nội vụ sẽ tiếp tục tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch xét thăng hạng theo từng năm. Từ đó, Vĩnh Long có thể tổ chức kỳ xét minh bạch, đúng quy trình và đảm bảo quyền lợi cho đội ngũ nhà giáo ở tất cả cấp học. Đây cũng là bước chuẩn bị quan trọng giúp tỉnh thực hiện lộ trình nâng chuẩn trình độ và chuẩn nghề nghiệp theo quy định của Bộ GD&ĐT.
Cấp xã được giao thẩm quyền tổ chức xét thăng hạng viên chức đối với giáo viên các cơ sở giáo dục trực thuộc quản lý trên địa bàn - đây là nhiệm vụ mới mẻ khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Sở GD&ĐT Nghệ An dự kiến sẽ tổ chức tập huấn cho cán bộ phụ trách cấp xã về quy trình, cách thức thực hiện theo các quy định hiện hành. Việc tập huấn theo hướng cầm tay chỉ việc để khi thực hiện xét thăng hạng giáo viên diễn ra thuận lợi, nhanh chóng, khách quan, đúng quy định.