Ngày 29/12, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội phối hợp với Viện Khảo cổ học (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) tổ chức Hội thảo khoa học “Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật thăm dò khu vực Chính điện Kinh thiên năm 2025”.
Cuộc khai quật năm 2025 do Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội phối hợp với Viện Khảo cổ học thực hiện đã hé lộ nhiều thông tin quan trọng về lịch sử kiến trúc và văn hóa của kinh thành nghìn năm tuổi.
Tại diện tích khai quật khoảng 580m², các nhà khảo cổ đã phát hiện tầng văn hóa dày khoảng 6m, gồm 6 lớp văn hóa chồng xếp từ thời Tiền Thăng Long (thế kỷ VII – X), qua Lý – Trần, đến Lê sơ, Lê trung hưng và các kiến trúc thời Nguyễn, cận đại.
Đặc biệt, lớp văn hóa thời Lê có chiều dày khoảng 3m, phản ánh giai đoạn phát triển rực rỡ của Chính điện Kính Thiên, từng là trung tâm nghi lễ và chính trị quan trọng bậc nhất.
Những phát hiện nổi bật bao gồm 30/36 móng cột của Chính điện Lê đã được phát lộ, trong đó các móng lớn nhất có diện tích lên tới 15 – 18m², kích thước này được đánh giá là lớn nhất từng thấy trong lịch sử kiến trúc Việt Nam. Hệ thống móng được bố trí trật tự, lớn ở gian trọng tâm và nhỏ dần về hai phía, giúp các nhà khảo cổ tạm định vị mặt bằng 9 gian của Chính điện theo trục Đông – Tây.
Bên dưới nền móng thời Lê còn ghi nhận dấu tích gạch đỏ thời Trần, gạch xám thời Lê sơ và nền đá lát Ngự Đạo, chứng minh việc xây dựng điện Lê trên nền các kiến trúc tiền nhiệm.
Viên gạch có khắc chữ được tìm thấy ở bó nền của cung điện thời Lê sơ trong hố khai quật.
Ngoài ra, khảo cổ còn phát hiện dấu tích điện Long Thiên thời Nguyễn cùng nhiều móng cột và cống thoát nước, xác nhận sự biến đổi kiến trúc qua các triều đại. Những viên gạch có chữ khắc niên đại 1466 còn tiết lộ sự tham gia của quân đội triều Lê trong quá trình xây dựng điện, cung cấp bằng chứng quý về kỹ thuật xây dựng và quản lý thời xưa.
Các chuyên gia khẳng định, kết quả khai quật không chỉ làm sáng tỏ cấu trúc và quy mô Chính điện Kính Thiên, mà còn cung cấp bằng chứng khoa học quan trọng để phục dựng trung tâm hoàng cung Thăng Long theo kiến trúc thời Lê.
Đây được coi là một trong những phát hiện khảo cổ quan trọng nhất trong nhiều năm gần đây, góp phần minh chứng giá trị lịch sử và văn hóa đặc sắc của Hà Nội – Thăng Long nghìn năm văn hiến.
