Trong khuôn khổ Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” diễn ra tại Trung tâm Triển lãm quốc gia (Hà Nội), Bảo tàng Lịch sử Quốc gia giới thiệu đến công chúng trưng bày chuyên đề “Lịch sử, văn hóa Việt Nam”.
Đây là một trong những điểm nhấn nổi bật tại phân khu Công nghiệp văn hóa, góp phần giúp người xem nhìn lại tiến trình dựng nước, giữ nước và phát triển đất nước qua lăng kính văn hóa.

Trưng bày giới thiệu 130 tài liệu, hiện vật và 230 hình ảnh tiêu biểu, khái quát dòng chảy văn hóa Việt Nam từ buổi bình minh của lịch sử đến hiện đại. Các hiện vật được tuyển chọn công phu, giàu giá trị minh chứng, phản ánh những dấu mốc quan trọng trong lịch sử dựng nước và giữ nước.

Phần mở đầu của trưng bày đưa công chúng trở về với thời kỳ Tiền sử, thông qua những di vật khảo cổ như An Khê, Núi Đọ, Thẩm Khuyên, Thẩm Hai. Đây là bằng chứng về sự xuất hiện sớm của con người trên đất Việt, đặt nền móng cho sự hình thành cộng đồng cư dân bản địa.
Tiếp theo, những hiện vật gắn liền với các nền văn hóa lớn thời cổ đại như Đông Sơn ở miền Bắc, Sa Huỳnh ở miền Trung và Đồng Nai ở miền Nam được giới thiệu, cho thấy sự đa dạng và phong phú.

Triển lãm cũng phản ánh sức sống kiên cường của văn hóa Việt Nam trong suốt hàng nghìn năm chống đồng hóa, giữ vững bản sắc dân tộc.
Điểm nhấn đặc biệt của trưng bày là các hiện vật gắn với cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc trong 10 thế kỷ đầu Công nguyên. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 được tái hiện như một cột mốc lịch sử vĩ đại, chấm dứt một nghìn năm Bắc thuộc.

Trên nền tảng ấy, các nhà nước phong kiến Việt Nam tiếp tục kế thừa và phát triển văn hóa dân tộc qua nhiều triều đại: Ngô, Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần, Hồ, Hậu Lê, Tây Sơn, Nguyễn. Văn hóa Việt Nam thời kỳ này không chỉ rực rỡ về thành tựu nghệ thuật, kiến trúc, tư tưởng mà còn hun đúc nên tinh thần độc lập, tự cường, góp phần quan trọng vào những chiến công bảo vệ và xây dựng đất nước.

Chuỗi mạch nguồn văn hóa nối tiếp nhau đã tạo thành sức mạnh thời đại, hội tụ và phát huy mạnh mẽ trong thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945.
Với cách tiếp cận hệ thống, kết hợp hiện vật, hình ảnh và tư liệu chọn lọc, trưng bày không chỉ giúp công chúng hiểu sâu hơn về lịch sử dân tộc mà còn góp phần khơi dậy niềm tự hào, củng cố niềm tin vào sức mạnh văn hóa trong hành trình phát triển đất nước.