Sáng 23/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan, thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày tờ trình về dự án Luật Dân số.
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan.
Bà Đào Hồng Lan cho biết để duy trì mức sinh thay thế, dự thảo luật quy định theo hướng tăng thời gian nghỉ thai sản, hỗ trợ tài chính khi sinh con; bổ sung tiêu chí ưu tiên được mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Cụ thể, tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai (phụ nữ được nghỉ thêm 1 tháng; nam giới được nghỉ thêm 5 ngày làm việc khi vợ sinh con). Hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ dân tộc ít người; phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi; phụ nữ ở địa phương có mức sinh thấp.
Dự thảo Luật cũng đề xuất quy định ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở đối với phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã chết. Chính phủ sẽ quy định nội dung và mức hỗ trợ tối thiểu.
Căn cứ điều kiện kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ và khả năng cân đối ngân sách, chính quyền địa phương quy định đối tượng, nội dung và mức hỗ trợ bảo đảm mức hỗ trợ; bổ sung các biện pháp duy trì mức sinh thay thế; và bổ sung đối tượng được áp dụng các biện pháp duy trì mức sinh thay thế.
Theo Bộ trưởng, để giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên, dự thảo luật đã bổ sung các quy định mới.
Theo đó, cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức trừ trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh di truyền liên quan đến giới tính. Khuyến khích đưa nội dung không trọng nam hơn nữ, không lựa chọn giới tính khi sinh vào hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư.
Dự thảo Luật cũng quy định đình chỉ người hành nghề y có hành vi công bố, thông báo, tiết lộ thông tin về giới tính thai nhi cho khách hàng, trừ trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh di truyền liên quan đến giới tính theo quy định của Bộ Y tế...
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Ủy ban đề nghị bổ sung một điều quy định chính sách của nhà nước về công tác dân số tại chương quy định chung; thể hiện khung chính sách tổng thể định hướng cho công tác dân số (như bảo đảm điều kiện sống, nhà ở, giáo dục, chăm sóc sức khỏe).
Về duy trì mức sinh thay thế, cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu có các biện pháp tổng thể, căn cơ, toàn diện nhằm đạt được mức sinh thay thế bền vững.
Đồng thời đề nghị nghiên cứu quy định theo hướng hỗ trợ tài chính đối với phụ nữ sinh đủ 2 con, trong đó nhóm phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi ở mức hỗ trợ cao hơn; làm rõ tiêu chí "địa phương có mức sinh thấp". Tiếp tục rà soát sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở để bảo đảm tính khả thi của quy định ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội đối với một số nhóm đối tượng.
Theo ông Nguyễn Đắc Vinh, có ý kiến đề nghị dự thảo luật nghiên cứu quy định theo hướng hỗ trợ cho trẻ em được sinh ra (như chính sách hỗ trợ học phí, trợ cấp nuôi con nhỏ đến một độ tuổi nhất định); làm rõ việc hỗ trợ với trường hợp sinh từ con thứ hai trở lên; quy định biện pháp hỗ trợ khám thai định kỳ, sinh con đối với những phụ nữ chưa tham gia bảo hiểm y tế…
Về giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị bao quát hơn để thống nhất với hành vi bị nghiêm cấm. Ngoài ra, đề nghị bổ sung quy định định kỳ Chính phủ công bố tình trạng mức sinh để chính quyền địa phương xây dựng, thực hiện các chính sách hỗ trợ, khuyến khích phù hợp.
