Mới đây, cử tri tỉnh Quảng Trị phản ánh, việc sắp xếp lại đơn vị hành chính khiến nhiều cán bộ, công chức phải di chuyển hàng trăm km đến trung tâm hành chính mới, kéo theo giá đất, thuê nhà và chi phí sinh hoạt tăng cao.
Trả lời cử tri, Bộ Xây dựng cho biết, thời gian qua, thị trường bất động sản tại nhiều địa phương diễn biến phức tạp, tiềm ẩn yếu tố bất ổn, ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận nhà ở của người dân và sự phát triển lành mạnh của thị trường bất động sản.
Giá nhà đất nhiều nơi chi phối bởi đầu cơ.
Đặc biệt, tại các đô thị lớn, giá nhà tăng mạnh vượt xa khả năng chi trả của đại bộ phận người dân, nhất là nhóm thu nhập trung bình, thấp, nhóm hưởng lương như người lao động trong các doanh nghiệp, cán bộ, công chức, viên chức.
“Trong nhiều trường hợp, giá nhà đất nhiều nơi không còn phản ánh quy luật cung - cầu mà bị chi phối bởi đầu cơ, thông tin quy hoạch thiếu minh bạch, việc điều chỉnh địa giới hành chính và tâm lý đám đông”, Bộ Xây dựng nêu rõ.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trong 9 tháng đầu năm, giá bán sơ cấp trung bình chung cư tại Hà Nội, TPHCM từ 70 - 80 triệu đồng/m2. Một số dự án chung cư hạng sang tại Hà Nội ghi nhận giá bán 150 - 300 triệu đồng/m2.
Thực tế cho thấy, hiện tượng “sốt đất” không chỉ ở các đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM mà còn lan tới nhiều tỉnh, thành có quy hoạch mở rộng trung tâm hành chính hoặc xây dựng khu công nghiệp mới. Các cơn sốt này khiến giá nhà đất tăng vọt, trong khi hạ tầng và tiện ích chưa theo kịp.
Làm gì để ổn định thị trường?
Theo Bộ Xây dựng, để ổn định thị trường và đảm bảo người dân có thể tiếp cận nhà ở với giá phù hợp, cần thiết phải kiểm soát thị trường bất động sản, nhất là giải pháp điều tiết về cơ cấu sản phẩm nhà ở, giá giao dịch đất đai, nhà ở.
Bộ cho biết đang nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách thí điểm mô hình “Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất" do Nhà nước quản lý nhằm tăng cường tính công khai, minh bạch của giao dịch bất động sản.
Đồng thời, Bộ cũng xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về cơ chế kiểm soát, kiềm chế giá bất động sản nhằm thiết lập cơ chế pháp lý đặc thù để kiểm soát, điều tiết, từng bước kéo giảm giá nhà ở về mức phù hợp với thu nhập của đại bộ phận người dân, đặc biệt là nhóm thu nhập trung bình và thấp; điều tiết thị trường theo hướng công khai, minh bạch, kiểm soát chặt hoạt động đầu cơ, thao túng giá.
Cùng với đó, xây dựng chính sách đồng bộ về đất đai, đầu tư, quy hoạch, tín dụng, thuế, và lựa chọn nhà đầu tư để phát triển mạnh mẽ nhà ở giá phù hợp. Kiểm soát biên độ lợi nhuận doanh nghiệp trong phân khúc này, coi đây là “giải pháp then chốt” để hạ giá thành sản phẩm.
Điều chỉnh cơ cấu thị trường đang mất cân đối, tạo nguồn cung nhà ở thương mại giá phù hợp, từ đó kéo mặt bằng giá chung giảm xuống, tăng khả năng tiếp cận nhà ở của người dân có nhu cầu thực.
Ngoài ra, Bộ Xây dựng đang phối hợp các cơ quan liên quan rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật về nhà ở, kinh doanh bất động sản, quy hoạch đô thị và xây dựng. Việc này nhằm tháo gỡ các vướng mắc, hoàn thiện hành lang pháp lý cho thị trường phát triển bền vững.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là thúc đẩy chương trình xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030 nhằm đáp ứng nhu cầu chỗ ở cho người thu nhập thấp.
Ngoài ra, Bộ cũng xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định 94/2024 về xây dựng và quản lý hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản để làm cơ sở xây dựng, vận hành cơ sở dữ liệu quốc gia về nhà ở và thị trường bất động sản. Đồng thời, chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính sớm hoàn thiện khung pháp lý thành lập Quỹ nhà ở quốc gia.
Theo Bộ Xây dựng, việc thiết lập công cụ pháp lý để kiểm soát và điều tiết thị trường bất động sản không chỉ giúp hạ nhiệt giá nhà, mà còn góp phần đảm bảo an sinh xã hội, ổn định kinh tế vĩ mô.
