Tiến bước quan trọng về an ninh năng lượng, quốc gia châu Âu khởi động lại hai lò phản ứng hạt nhân chiến lược

Nhà máy điện hạt nhân Tihange của Bỉ. (Nguồn: Electrabel)

Theo thỏa thuận được công bố ngày 14/3, Engie sẽ chi tổng cộng 23 tỷ Euro, trong đó 15 tỷ Euro dành cho việc xử lý chất thải hạt nhân và nhiên liệu đã qua sử dụng, 8 tỷ Euro còn lại phục vụ công tác tháo dỡ các nhà máy điện sau khi ngừng hoạt động.

Khoản thanh toán đầu tiên sẽ được thực hiện ngay sau khi thỏa thuận được Ủy ban châu Âu (EC) phê duyệt vào ngày 21/2 và đợt thanh toán thứ hai sẽ diễn ra khi các lò phản ứng được khởi động lại.

Để đảm bảo vận hành hiệu quả, một liên doanh mới có tên Be-Nuc đã được thành lập với sự tham gia bình đẳng giữa chính phủ Bỉ và Engie. Đồng thời, một cơ quan công độc lập mang tên Hedera cũng được thiết lập để quản lý các vấn đề tài chính của ngành công nghiệp hạt nhân.

Các công việc chuẩn bị đang được gấp rút triển khai với mục tiêu hoàn thành vào mùa Thu năm nay. Việc khởi động lại hai nhà máy điện, dự kiến vào tháng 11/2025, sẽ phụ thuộc vào tiến độ giao nhiên liệu hạt nhân và tiến trình phê duyệt của Cơ quan An toàn hạt nhân, dự kiến hoàn tất vào tháng 6.

Quyết định này được đánh giá là một bước đi chiến lược của Bỉ nhằm đảm bảo nguồn cung năng lượng ổn định trong bối cảnh giá năng lượng toàn cầu biến động và quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo đang được đẩy mạnh.

Trước đó, chính phủ Bỉ cũng vừa công bố khoản đầu tư lớn vào nghiên cứu và phát triển lò phản ứng hạt nhân thế hệ mới, đặc biệt là lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR), nhằm thúc đẩy ngành năng lượng hạt nhân của quốc gia này.

Theo thỏa thuận đạt được giữa các đảng phái trong liên minh Arizona thành lập chính phủ, chính phủ liên bang sẽ đầu tư vào nghiên cứu các lò phản ứng hạt nhân thế hệ thứ tư, được đánh giá là "an toàn và bền vững hơn, giảm thiểu chất thải và sử dụng nhiên liệu hiệu quả hơn".

Tâm điểm của khoản đầu tư này là các lò phản ứng SMR, dự kiến sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bổ sung vào nguồn cung cấp năng lượng hạt nhân của quốc gia châu Âu này.

Chính phủ Bỉ đã thể hiện cam kết mạnh mẽ đối với dự án này bằng việc rót một khoản ngân sách đáng kể, lên tới 100 triệu Euro (103 triệu USD) mỗi năm trong giai đoạn từ 2027 đến 2029. Tổng cộng, khoản đầu tư này lên tới 300 triệu Euro, một con số không hề nhỏ, cho thấy quyết tâm của chính phủ trong việc thúc đẩy phát triển năng lượng hạt nhân thế hệ mới.

Bộ trưởng Năng lượng Bỉ Mathieu Bihet đã chính thức xác nhận rằng, khoản ngân sách này không chỉ giới hạn ở các dự án năng lượng hạt nhân nói chung mà còn bao gồm cả việc phát triển SMR. Điều này cho thấy chính phủ Bỉ đặc biệt quan tâm đến tiềm năng của SMR - một công nghệ được coi là có thể mang lại nhiều lợi ích cho ngành năng lượng hạt nhân trong tương lai.